Thursday, 19 October 2023

Γεώργιος Ι. Τακτικός (1877-1957)

Γεώργιος Ι. Τακτικός

Συνέντευξη με τον Ιατρό Κώστα Χατζηκωνσταντίνου
Επιμέλεια Παναγιώτης Αγιακάτσικας

 


Σκόπελος, η οικογένεια Γεωργίου Τακτικού με την σύζυγο Ερατώ.
(Χρονολογία ~ 1916-1917)

Αφορμή για αυτή τη μικρή συνέντευξη στάθηκε το καλοκαίρι στο Τάρτι όταν στη κουβέντα ο Κώστας Χατζηκωντσαντίνου αναφέρθηκε ότι έχει κάποιες φωτογραφίες με το παππού του στο Σκόπελο, όπως και μια άλλη με μια καμήλα. Στο τέλος αναλογίσθηκα ότι ίσως θα είχε ενδιαφέρον και θα άξιζε να μάθουμε έστω και λίγο παραπάνω για ένα σημαντικό πρόσωπο της Γέρας, τον παππού του τον Γεώργιο Τακτικό. Οι πληροφορίες θα μπορούσαν να είναι περισσότερες, με μια πιο ολοκληρωμένη έρευνα, αλλά και αυτές εδώ οι λίγες μας σκιαγραφούν τη δημιουργικότητα και το εμπορικό του δαιμόνιο. Η συνέντευξη αρχική σκέψη ήταν να γίνει με τη μητέρα του Κώστα αλλά καθώς είναι υπέργηρη 96 ετών, έγινε με τον ίδιο.

 


Υφασματοπωλείο Γ. Τακτικού εν Σκοπέλω Γέρας (Χρονολογία 1915-16)

Τον θυμόσαστε το παππού σας; Ναι τον πρόλαβα, ήμουν οκτώ χρονών όταν πέθανε.
Από που καταγότανε και πώς βρέθηκε στη Γέρα; Ο παππούς μου καταγότανε από το Πολιχνίτο και η γιαγιά μου από τη Βρισά. Με το εμπόριο βρέθηκε, πλανόδιος πραματευτής, να πουλάει υφάσματα, μικρο-υλικά για να γίνουν τα ρούχα, τότε ως γνωστό δεν υπήρχαν έτοιμα ενδύματα. Πρώτα κατάφερε και άνοιξε μαγαζί στο Σκόπελο το κεφαλοχώρι της Γέρας, στην τότε Τούρκικη Αγορά, γωνία που είναι του Μοσχόβη το ελαιοτριβείο και του δρόμου που κατεβαίνει και προχωράει προς γήπεδο. Μετά από αυτό, περίπου το 1928 κατέβηκε και άνοιξε το μεγαλύτερο κατάστημα της Γέρας στο Παπάδο, εκεί που έχει σήμερα ο Καρδαμύλας τις ηλεκτρικές συσκευές. Το μαγαζί στο Σκόπελο πουλούσε υφάσματα και κιλίμια, με ντόπια, αλλά ακόμη εμπόρευμα από τη Θεσσαλονίκη. Τη γιαγιά μου Ερατώ το γένος Κουτρή, την παντρεύτηκε όταν ήταν 17 χρονώ, γεννημένη το 1893, πέθανε το 1989 και εκείνος αρκετά μεγαλύτερος γεννήθηκε το 1877, πέθανε το 1957[1] στο Παπάδο, ανέβασε πίεση, ζαλίστηκε και έπεσε κάτω στον Ταξιάρχη. Η Γέρα και τα χωριά της την εποχή εκείνη ήταν πολύ πλούσια, και αυτό φαινόταν στα πολλά μαγαζιά που υπήρχαν και πολύ περισσότερο με μαγαζιά διασκέδασης Λέσχη του Παπάδου.

Για το κατάστημα του Παπάδου τι θυμόσαστε; Πήγαινα εκεί μέχρι που το λειτουργούσε η γιαγιά μου. Ήταν με υφάσματα, κλωστές, νήματα, και παλαιότερα στον όροφο είχε εργαστήρι που δούλευαν γυναίκες μοδίστρες και έφτιαχναν ρούχα, στο χέρι και με μηχανή.
Όταν πέθανε ο παππούς σου, ποιοι το ανέλαβαν; Εκτός από το Φώτη το χειρούργο που του είχε φτιάξει ο παππούς μου κλινική στη Μυτιλήνη, το ανέλαβαν τα άλλα τέσσερα αδέρφια, δουλέψανε δέκα χρόνια μαζί και το χωρίσανε, δύο πήρανε την αντιπροσωπεία της Φίλιπς στη Μυτιλήνη, το σημερινό «Σοκ» στην είσοδο της αγοράς, και άλλοι δύο το κατάστημα στο Παπάδο.


Φωτογραφία με τη καμήλα

Σχετικά με τη Λέσχη Παπάδου μιλήστε μας. Οι Σουρλαγκαίοι, οι Βρανάδες, στη Λέσχη διασκέδαζαν. Χάλασαν τη Λέσχη και έφτιαξαν στη θέση του το Ταχυδρομείο/ ΟΤΕ δίπλα από την Εθνική Τράπεζα. Θα έπρεπε να ψάξω κάποια στιγμή να σου φέρω φωτογραφία της Λέσχη με τη τεράστια μαρμάρινη βεράντα και σκάλα και με νεοκλασικό στυλ.
Για τη φωτογραφία με τη μια καμήλα που βρέθηκε; Κάποιος γέρος από το Σκόπελο περίπου 85 χρονών, πριν από 25 χρόνια ήρθε στο ιατρείο μου και την έφερε αναφέροντας ότι είναι από κεί.
Ο παππούς σας εκτός από το εμπόριο είχε και μεγάλη κτηματική περιουσία. Ήταν μεγάλο μυαλό, και δεν το λέω επειδή ήταν παππούς μου, γιατί δύο φορές φαλίρισε και δύο φορές ξεκίνησε από το μηδέν. Έπεσε έξω και θυμάμαι και τις δύο φορές τον έσωσε το κτήμα στη «Σκοτεινή» που είναι πάνω από το Σκόπελο, το οποίο ήταν 300 στρέμματα με 200 μόδια. Η μάνα μου έλεγε ότι οι ελιές ήταν τόσες πολλές που τις μάζευαν με το φτυάρι. Είχε κτήματα παντού όπως και στο Τάρτι και μάζευε πάνω από 300 μόδια το χρόνια. Όλες του οι επενδύσεις ήταν σε ελαιοκτήματα, και δεν είχε αγοράσει καθόλου σπίτια στη Μυτιλήνη ή στην Αθήνα.
Τις ελιές ποιός τις μάζευε; Είχε το μπάρμπα Κοσμά το Γαβαλά από το Σκόπελο, ο οποίος είχε πολύ μεγάλη ευχέρεια, μόνος του διάλεγε τις μαζώχτριες, μόνος του αν δεν του κάνανε θα τις έδιωχνε, μόνος του κατέβασε κάποιον από το δέντρο που δεν ράβδιζε καλά. Το δεξί χέρι σαν να λέγαμε.
Κάτι σου ανέφερε η μάνα σου σε μια παλιά μας κουβέντα για το χωριό της. Ο Σκόπελος ήταν το ομορφότερο χωριό της Γέρας, το οποίο το χώριζε ο ποταμός στα δύο, είχε πολλά γεφύρια που ένωναν τη μια πλευρά με την άλλη. Όταν έμεινε ακόμη εκεί έλεγε για τη γιαγιά μου την Ερατώ, που είχε τουρκάλες γειτόνισσες, και πήγαιναν σ’αυτήν όταν αρρωστούσαν τα παιδιά τους και της ζητούσαν λάδι από τη Παναγιά, τον Άγιο ή αγιασμό να ποτίσουν τα μωρά τους.

Ο παππούς σας ήταν και ο χορηγός της Αγίας Μαγδαλινής Πράγματι ο παππούς μου Γιώργος ήταν εκείνος που συνέβαλε στην ανέγερσή της.
Εδώ τελειώνοντας ευχαριστώ Κώστα για την ενδιαφέρουσα συνομιλία!
Και εγώ επίσης!

*Σημειώσεις:
1. Αναγραφή του τάφου του Γεώργιου Ι.Τακτικού (1877-1957) στο κοιμητήρι στο Σκόπελο.
2. Οι χρονολογίες των φωτογραφιών υπολογίσθηκαν με βάση της ηλικίας των εικονιζόμενων παιδιών και του γάμου του Γεωργίου Τακτικού ~1910.
3. Η φωτογραφία με τις καμήλες είναι επιχρωματισμένη σε φωτογραφείο της Αθήνας.
4. Σήμερα ακόμη στην ίδια θέση που ήταν το κατάστημα του Γ.Τακτικού υπάρχει το κτήριο το οποίο είναι πλέον οικία ιδιώτη.