Μίλτος Κουντουράς και δημοτικισμός

 Ο Μίλτος Κουντουράς είναι γνωστός, στους περισσότερους, ως σημαντικός παιδαγωγός. Κάποιοι γνωρίζουν και το συγγραφικό του έργο, όπως κι ότι έγραψε ποιήματα. Όμως δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι κάποια στοιχεία πέραν των παραπάνω. Όλα του τα γραπτά, από τα πρωτόλεια ως τα τελευταία σημειώματά του, είναι γραμμένα στη δημοτική γλώσσα. Ως συνιδρυτής της “Φοιτητικής Συντροφιάς” συμβάλλει στη δημοτικιστική κίνηση των Λέσβιων φοιτητών και στη ανάλογη κίνησή της στη Λέσβο. Στη Χίο όπου πρωτοδίδαξε γράφει “το ψήφισμα” του εκπαιδευτικού συνεδρίου και σημειώνει ότι πρέπει να έχουμε: “α) στη γραμματική ομοιομορφία των τύπων της δημοτικής, β) στην απλοποίηση της ορθογραφίας (κατάληξη, υποταχτική, τονισμός, διπλά σύμφωνα κτλ.). Για τον λόγο, γραπτό και προφορικό, έχει συντάξει πολλά κείμενα μικρά ή μεγάλα. Όλα με τεκμηρίωση, επιστημονική προσέγγιση και εμβάθυνση. Δεν ήταν γενικά δημοτικιστής ή κακόβουλα “μαλλιαρός”. Πίστευε ότι το παιδί με τη δημοτική θα σκεφτεί, θα λειτουργήσει πιο ελεύθερα κι αληθινά. Τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1933, ενώ έχει απολυθεί από το “Εκπαιδευτικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο”, δημοσιεύει στο περιοδικό Ιδέα το άρθρο του “Η θέση του δημοτικισμού στη σημερινή εκπαίδευση”. Το ίδιο εκδίδεται ως ανάτυπο από τον εκδοτικό οίκο Μ. Ι. Σαλιβέρου. Το βιβλίο χωρίζεται σε πέντε μέρη. α) Η θέση του προβλήματος, β) Δημοτικισμός και σχολείο εργασίας, γ) Να μείνει ή να βγει η καθαρεύουσα;, δ) Η ενέργεια της πολιτείας και ε) Τι πρέπει ακόμα. Όπως και στα άρθρα “Κλείστε τα Σχολειά” έτσι κι εδώ κάνει αναφορά και εμπλέκει όλους όσους έχουν σχέση με την εκπαίδευση και το παιδί. Την Πολιτεία, τους δασκάλους αλλά συμπληρώνει πως η υποστήριξη της δημοτικής είναι χρέος όλων μας. Κλείνει το γραπτό του αυτό με την προτροπή και την προσδοκία ότι κάτι χρειάζεται να γίνει: “Κάτι που να συγκεντρώσει γύρω του τους εκπαιδευτικούς και όλους εκείνους που πονούν για τη σημερινή κατάσταση και θέλουνε να εργαστούν για μια καλύτερη εκπαιδευτική και πνευματική ζωή του τόπου μας”.

Αριστείδης Καλάργαλης